به دنبال افزایش چالش‌های ناشی از ناترازی انرژی در کشور و اثر مستقیم آن بر صنعت سیمان، شرکت سرمایه‌گذاری سیمان تأمین (سیتا) نقشه راه انرژی خود را تدوین و ابلاغ کرد.

این سند راهبردی با هدف کاهش ریسک‌های ناشی از محدودیت‌های انرژی، افزایش بهره‌وری و حرکت به سمت صنعت سبز طراحی شده و برنامه‌های عملیاتی آن در شش محور اصلی تعریف شده است:

1. بهینه‌سازی مصرف انرژی از طریق ممیزی ادواری، اصلاح فرایندها، استفاده از تجهیزات کم‌مصرف و هوشمندسازی پایش انرژی.
2. هم‌سویی با الزامات و بهره‌گیری از مشوق‌های قانونی از جمله قوانین اصلاح الگوی مصرف و جهش تولید دانش‌بنیان برای بهره‌مندی از معافیت‌ها و تسهیلات.
3. توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و بازیافت حرارت اتلافی (WHR) با هدف تأمین پایدار بخشی از انرژی خطوط تولید.
4. فعالیت در بازار بورس انرژی برای مدیریت بهینه تأمین و فروش مازاد انرژی.
5. مدیریت یکپارچه عملیات و زنجیره ارزش با رویکرد تنظیم تولید متناسب با محدودیت‌های شبکه و توسعه سوخت‌های جایگزین.
6. پایش و نظارت مستمر بر اجرای پروژه‌ها با شاخص‌های عملکردی مشخص شامل کاهش مصرف ویژه، افزایش تولید انرژی داخلی و کاهش توقف‌های ناشی از کمبود انرژی.

بر اساس این نقشه راه، سیتا متعهد است با اجرای پروژه‌های تعریف‌شده، کاهش هزینه‌های عملیاتی، افزایش قابلیت اطمینان خطوط تولید، کاهش ردپای انرژی و کربن و ارتقای رقابت‌پذیری صنعت سیمان را دنبال کند.

چشم‌انداز این برنامه، تبدیل سیتا به پیشرو در بهره‌وری انرژی صنعت سیمان کشور عنوان شده است.

متن کامل نقشه راه انرژی هلدینگ سیتا بدین شرح است:

 

بیانیۀ سیاست انرژی

شرکت سرمایهگذاری سیمان تأمین

تأثیرات فزایندۀ ناترازی انرژی در کشور، مشکلات متعددی را در مسیر بخش تولید ایجاد کرده است. حدود 34 درصد از توان تولیدی برق کشور  به مصارف صنعتی اختصاص دارد. صنعت سیمان حدود 8/6 درصد از این نسبت یعنی 3/2 درصد کل برق مصرفی کشور را به خود اختصاص داده است.

صنعت سیمان کشور، تولید یک محصول حیاتی را در عرصۀ توسعۀ زیرساختهای کشور برعهده دارد. مطابق بررسیهایانجام شده، حدود 20 الی 30 درصد از قیمت تمامشدۀ سیمانمربوط به تأمین انرژی است. بر این اساس عدم توجه به برنامهریزی استراتژیک در حوزۀ انرژی در بخش سیمان باعث بروز وگسترش مشکلات مزمن در لایههای مختلف این صنعت میگردد. در سالهای اخیر، تحقق برنامههای سالانۀ تولید بطور جدی در معرض ریسکهای ناشی از محدودیت انرژی قرار گرفته است. روند عرضه و تقاضای انرژی در سطح ملّی حاکی ازافزایش ناترازی در بخش‌های گاز طبیعی و برق در افق میان‌مدتاست. استمرار این شرایط می‌تواند منجر به کاهش ظرفیت عملیتولید و افزایش هزینه‌های غیرمستقیم گردد. نوسانات قیمتحامل‌ها و جریمه‌های مصرف بیش از حد، حاشیه سود را مستقیماًکاهش و هزینههای عملیاتی را افزایش می‌دهد. توقف‌هایناخواسته و راه‌اندازی‌های مکرر خطوط تولید، بازدهی تجهیزات راافت داده و هزینه نگهداری را افزایش و بهرهوری کل را کاهش می‌دهد.  

شرکت سیمان تأمین با درک مشکلات و محدودیتهای موجود در حوزۀ انرژی و با عنایت به ضرورت توجه جدی و نظاممند به مقولۀ انرژی، تدوین نقشۀ راه انرژی شرکت سرمایهگذاریسیمان تأمین در دستور کار خود قرار داده تا از رهگذر شناسایی روشمند وضعیت موجود، تبیین راههای کاهش و مرتفع ساختنِ محدودیتهای انرژی؛ برنامۀ عملیاتی شرکتهایتولید سیمان تدوین و عملیاتی گردد.

محورهای اساسی نقشۀ راه و برنامۀ عملیاتی شرکت در حوزۀ انرژی به شرح ذیل تعیین گردیده اند:

1بهینه‌سازی مصرف انرژی

بر اساس مطالعات و بررسیهای فنی اجرای اقدامات ذیل در دستور کار شرکت قرار گرفته و انتظار میرود با اجرای آنها مصرف انرژی ویژه در شرکتهای سیمانی در افق میان مدت بین 5 الی 7 درصد کاهش یابد:

الف) اجرای ممیزی انرژی ادواری مطابق با استاندارد50002ISO بر روی کلیه اجزای پرمصرف از قبیل کوره‌ها،پری‌هیتر، آسیاب‌های سیمان و مواد، فن‌ها، کمپرسورها.  

ب) پیاده‌سازی اقدامات اصلاحی مبتنی بر یافته‌های ممیزی از قبیل عایق‌کاری حرارتی، بهینه‌سازی احتراق، نصب درایوهایفرکانس متغیر (VFD) در الکتروموتورها، بازیابی حرارت ازگازهای خروجی پیش‌هیتر.  

ج) استقرار سیستم‌های پایش آنلاین انرژی و هوشمندسازی برایمدیریت بلادرنگ مصرف و شناسایی انحراف از استانداردها.

2-  هم‌سویی با الزامات و بهره‌گیری از مشوق‌هایقانونی

عمل به الزامات قوانین و مقررات حوزۀ انرژی از جمله قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی، قانون مانعزدایی از توسعۀ صنعت برق و قانون جهش تولید دانشبنیان و بهرهگیری حداکثری از مشوقهای قانونی مندرج در این قوانین نظیر اقدامات منتهی به اخذ معافیتهای مالیاتی، اخذ گواهی اعتبار مالیاتی، اخذ گواهی صرفهجویی انرژی و دریافت تسهیلات مالی مناسب برای بروزرسانی فناوری در صدر جدول برنامههای شرکت قرار دارد.

همچنین مشارکت فعال در طرح‌های هدفمندی یارانه‌ها و تطابقعملیات با الگوی مصرف بهینه مطابق با ابلاغیه سازمان بهرهوری انرژی از محورهای فعالیت شرکت در حوزۀ انرژی است.

3تولید انرژی تجدیدپذیر و بازیابی حرارت اتلافی

با هدف تأمین انرژی خطوط تولید از طریق احداث نیروگاههای انرژی تجدیدپذیر و با رعایت اصل ضرورت تنوع در منابع تولید انرژی ، برنامهریزی برای احداث واحدهای استحصال انرژی از قبیل انرژی خورشیدی، انرژی برقآبی و مشارکت فرابخشی برای اصلاح راندمان گروههای مصرفکنندۀ عمده نظیر اصلاح راندمان پمپهای کشاورزی و کولرهای آبی و بهبود مصارف گاز در بخاریهای خانگی مورد توجه قرار گرفته است.

تولید انرژی از طریق بازیافت حرارت اتلافی ( WHR ) در صنعت سیمان به عنوان یکی از اقدامات مناسب در صنعت سیمان در سراسر جهان مورد توجه بوده است. با این روش، امکان تأمین حدود 30 درصد از توان مورد نیاز خط تولید سیمان فراهم میگردد. در کنار تولید انرژی مزایای قابل توجه دیگری نیز با استفاده از روش یاد شده در خصوص آب مصرفی خط تولید و تقویت سیستم غبارگیری حاصل میگردد. بر این اساس شرکت سیمان تأمین اجرای پروژههای بازیافت حرارت اتلافی را متناسب با ظرفیت و شرایط خطوط تولید کارخانههای سیمان در دستور کار خود قرار داده است.

4فعالیت در بازار بورس انرژی

حضور فعال در بورس انرژی ایران به عنوان تأمین‌‌کننده (فروشمازاد برق تولیدی از پروژههای تولید انرژی) و مصرف‌کننده (خریدبرق در ساعات غیر پیک بصورت قراردادهای بلندمدت و آتی) در دستور کار شرکت قرار دارد. در این خصوص مدیریت ریسکنوسان قیمت حامل‌های انرژی و تأمین بهینه از طریقمکانیسم‌های بازار مدنظر خواهد بود.

5 مدیریت یکپارچه عملیات و زنجیره ارزش

ایجاد هماهنگی میان فعالیت دپارتمانهای مختلف خطوط تولید با برنامههای اعلامی شبکۀ توزیع برق و گاز، تنظیم برنامۀ تعمیراتاساسی خطوط از طریق همکاری و تبادل اطلاعات با سازمانهای مرتبط به عنوان یک فعالیت جدی و پیشگویانه برای گذر از بحران محدودیتهای انرژی الزامی است. بیشینه‌سازی تولید درزمانهای وجود انرژی پایدار و اعمال مدیریت بار در زمانهایپیک مصرف در شبکه از راهبردهای اساسی مدیرت تولید است.  

مدیریت بهینۀ زنجیرۀ تأمین در تولید سیمان از طریق تعریف، طراحی و اجرای پروژههای مربوط به سوخت جایگزین، استفاده از فناوریهای نوین و پیشگویانه برای پیشگیری از خرابیها، توسعۀ تولید سیمان آمیخته و کاهش کلینکر فاکتور با رعایت الزامات فنی و استانداردها از محورهای اصلی فعالیت شرکت در حوزۀ انرژی است.

6– پایش و نظارت مستمر  

نقشۀ راه انرژی شرکت بر اساس تحلیل‌های فنی اقتصادی وارزیابی ریسکهای محتمل، تدوین و به تعریف پروژههای متعددی منجر شده که به فراخور شرایط و به طور مستمر قابل بازنگری و بهبود میباشد. استقرار نظام مدیریت و نظارت بر پروژهها در شرکتهای سیمانی و در سطح هلدینگ لازمۀ تحقق اهداف شرکت در حوزۀ انرژی است. در این خصوص شاخصهای عملکردیکلیدی (KPIs) از قبیل کاهش انرژی ویژه، افزایش سهم تولیدانرژی داخلی، کاهش توقف‌های ناشی از کمبود انرژی و میزان پیشرفت پروژهها مبنای اصلی داوری در خصوص اهتمام شرکتها به مقولۀ مهم انرژی است.

چشم‌انداز و تعهد  

چشم‌انداز شرکت سیمان تأمین، تبدیل شدن به پیشرو در بهره‌وریانرژی صنعت سیمان کشور است. ما متعهدیم از طریق اجرایدقیق این سیاست و پروژه‌های تعریف شده در نقشه راه، به اهدافزیر دست یابیم:  

کاهش مستمر عدم‌النفع ناشی از محدودیت انرژی
افزایش قابلیت اطمینان و پایداری خطوط تولید و توسعۀ زمینههای پایداری صنعت
کاهش هزینه‌های عملیاتی و بهبود رقابت‌پذیری
کاهش ردپای انرژی، کاهش ردپای کربن و دستیابی به شرایط صنعت سبز

سیاست مشروح در این بیانیه، سند راهنمای کلیه تصمیم‌گیری‌هاو اقدامات شرکت در حوزه انرژی است و مورد بازبینی دوره‌ایقرار خواهد گرفت تا همگام با پیشرفت‌های فناوری و تغییراتمحیطی به‌روزرسانی شود.